Techniki łączone w leczeniu zanikowych blizn potrądzikowych

AUTOR:

dr Gabriela Bogucka

specjalista chorób wewnętrznych, lekarz medycyny estetycznej, uczestniczka programu Rising Stars in Aesthetic Trainings

W poszukiwaniu dobrego schematu leczenia trudnych blizn potrądzikowych warto kierować się zasadą „zniszcz i odbuduj”, czyli wybierać takie techniki i technologie, które pozwolą jednocześnie zniszczyć nieuporządkowane włókna kolagenowe w dnie blizny i spowodować jej przebudowę. Z uwagi na fakt, iż proces leczenia jest długotrwały, a pacjenci nie mają czasu na dłuższą rekonwalescencję, dążymy do tego, aby wybierane techniki były możliwie jak najmniej obciążające, co przekłada się również na ich bezpieczeństwo i zmniejszenie ryzyka powikłań.

Kluczem do sukcesu jest w tym przypadku bazowanie na wykonywaniu technik łączonych, których działanie jest addycyjne, w jednej procedurze zabiegowej. Wyróżniamy następujące rodzaje blizn potrądzikowych:

• blizny w kształcie szpikulca (Ice peak, V-Type),
• blizny w kształcie wagonu (Box car, M-type),
• blizny walcowate (Rolling, U-type),
• blizny płytkie (atroficzne),
• blizny przerosłe keloidy.

Blizny potrądzikowe są ważnym wyzwaniem terapeutycznym w medycynie estetycznej. Ich posiadanie jest związane z dużym dyskomfortem i utratą poczucia własnej wartości, a często bywa nawet przyczyną zaburzeń depresyjnych i wycofania społecznego. W pracy z pacjentem z bliznami potrądzikowymi, zwłaszcza starszymi ważna jest wstępna ocena rodzaju blizn, a także uświadomienie, iż proces leczenia jest długotrwały i może trwać nawet kilka lat.

Dobór terapii

Do oceny blizn potrądzikowych stosujemy skalę ilościową ECCA oraz jakościową Goodmana i Barona, natomiast w praktyce, odbywającej się w gabinetach na potrzeby oceny wstępnej i oceny skuteczności postępów warto oglądać pacjenta w świetle tylno-bocznym.

• Blizny typu Ice Peak stanowią zwykle około 60-70% blizn zanikowych i są wąskie, ale na tyle głębokie, iż ich dno sięga tkanki podskórnej i daje efekt „zaciągania” skóry. W leczeniu takich blizn sprawdzają się więc najlepiej techniki polegające na mechanicznym uszkodzeniu. Takie jak „punching technique”, czyli punktowe wycięcie oraz podcinanie kaniulą tnącą. Takie mechaniczne leczenie zaleca się łączyć z procedurą TCA-Cross, laserem frakcyjnym nieablacyjnym lub RF mikroigłową.
• Blizny typu Box Car to płaskie blizny, o ostrych krawędziach, które stanowią ok. 20-30% blizn zanikowych.
• Blizny typu Rolling to dość płytkie, ale często zlewające się blizny, które są konsekwencją długotrwałego stanu zapalnego. Dają optyczny efekt „pofalowanej” skóry i stanowią ok. 15-20% blizn zanikowych.
• W leczeniu blizn typu Box car i Rolling wykorzystujemy technikę podcinania połączoną z zabiegami wysokoenergetycznymi, takimi jak lasery ablacyjne i nieablacyjne, czy RF igłowa.

Najnowsze badania

W badaniach klinicznych z ostatnich lat obserwujemy przewagę mniej inwazyjnych technik łączonych w jednym zabiegu nad zabiegami bardziej inwazyjnymi (laserami ablacyjnymi), takie postępowanie gwarantuje dużo wyższy profil bezpieczeństwa i komfort pacjenta. Pozwala również zminimalizować takie powikłania, jak przebarwienia, odbarwienia czy przedłużone zaczerwienienie. Warto zwrócić uwagę również na fakt, iż w badaniach z ostatnich lat pojawiają się doniesienia o możliwości bezpiecznego wykonywania zabiegów inwazyjnych u pacjentów stosujących doustną terapię pochodnymi witaminy A, co stwarza możliwość szybszej interwencji i leczenia blizn potrądzikowych.

W ostatnich dwóch latach pojawiły się bardzo obiecujące badania kliniczne dotyczące zastosowania kwasu D-L- polimlekowego w leczeniu blizn potrądzikowych. Seo i współpracownicy wykazali nowe właściwości kwasu D-L-polimlekowego, który poza stymulacją produkcji włókien kolagenowych i elastynowych wpływa również na zmniejszenie stresu oksydacyjnego, a także proliferację komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej.

Te właściwości kwasu D-L-polimlekowego czynią go doskonałym uzupełnieniem zabiegów łączonych w leczeniu zanikowych blizn potrądzikowych. Obiecujące wyniki wykazało również badanie polegające na jednoczesnym zastosowaniu radiofrekwencji igłowej z podaniem kwasu D-L-polimlekowego, badanie to było przeprowadzone z użyciem dostępnego już na polskim rynku urządzenia, umożliwiającego wykonanie tych dwóch procedur w jednym zabiegu.

Efekty zabiegów:

Podsumowanie

W ustaleniu najbardziej skutecznej terapii blizn potrądzikowych kluczowa jest wnikliwa ocena wstępna, oraz uświadomienie pacjentowi, że jest to proces długotrwały i może trwać nawet kilka lat. Należy dążyć do stosowania kilku technik i technologii zabiegowych w jednej sesji kierując się przy tym bezpieczeństwem i skróceniem czasu rekonwalescencji.

Najnowsze doniesienia wskazują na przewagę mniej inwazyjnych technik łączonych nad zabiegami z zastosowaniem laserów ablacyjnych. Hybrydowe stymulatory kolagenu, oparte na kwasie D-L-polimlekowym, zwłaszcza w połączeniu z RF igłową, są obiecującym uzupełnieniem terapii, a dodatkowo wpływają również na poprawę jakości i kolorytu skóry. Dobrze prowadzony pacjent z bliznami zanikowymi, zwłaszcza starszy, może stać się naszym najbardziej zadowolonym i wiernym pacjentem, gdyż poza redukcją blizn zanikowych, dostaje „w prezencie” poprawę jakości skóry i ogólnego samopoczucia.

Literatura:

„Acne Scars: An Update on Management” Abdulhadi Jfri, MD, MSc, FRCPC, FAAD; Ali Alajmi, MD, FRCPC, FAAD; Mohammad Alazemi, MD; Malika A. Ladha, MD, FRCPC, FAAD Skin Therapy Letter. 2022;27(6):6-9.

„Safety of performing invasive acne scar treatment and laser hair removal in patients on oral isotretinoin: a retrospective study of 110 patients” Byalakere Shivanna Chandrashekar 1, Danda Venkatesh Varsha, Vani Vasanth, Puttarangappa Jagadish, Chandraiah Madura, Maragowdanahalli Lingegowda Rajashekar 2017 Jul/Aug;21(4):325-333. doi: 10.1177/1203475417701419. Epub 2017 Mar 31.

„Safety of non-ablative fractional laser for acne scars within 1 month after treatment with oral isotretinoin: A randomized split-face controlled trial.” Saluja SS, Walker ML, Summers EM, Tristani-Firouzi P, Smart DR. Lasers Surg Med. 2017 Dec;49(10):886-890. doi: 10.1002/lsm.22711. Epub 2017 Aug 29. Dermatol Surg 2021 Nov 1;47(11):1448-1452. doi: 10.1097/DSS.0000000000003185.

„Treatment of Atrophic Acne Scarring With Fractional Micro-Plasma Radio-Frequency in Chinese Patients: A Prospective Study “ Ting Lan, BS, PhD,1 Yan Xiao, BS,1 Li Tang, BS,1 Michael R. Hamblin, PhD,2,3,4 and Rui Yin, MD, PhD1,* Lasers in Surgery and Medicine 2018 Oct.

„Treatment and Improvement of Healing after Surgical Intervention” Andrea Bueno 1, Endika Nevado-Sanchez 2 3, Rocío Pardo-Hernández 4, Raquel de la Fuente-Anuncibay 4, Jerónimo J Ann Transl Med2021 May;9(10):862. doi: 10.21037/atm-21-1715.

„Comparison of fractionated frequency-doubled 1,064/532 nm picosecond Nd:YAG lasers and non-ablative fractional 1,540 nm Er: glass in the treatment of facial atrophic scars: a randomized, split-face, double-blind trial” Yu Shi 1, Wencai Jiang 2, Wei Li 1, Wei Zhang 1, Ying Zou 1 González-Bernal 4

„Intradermal Injection of Poly-D, L-lactic Acid Using Microneedle Fractional Radiofrequency for Acne Scars” : An Open-Label Prospective trial” Jin Hyeok Hyeong, Joon Woo Jung, Suk Bae Seo, Hong Seok Kim, Kwang Ho Kim.